इष्टिकाचिती (Cuboid) ही एक त्रिमितीय (3D) भूमितीय आकृती

 इष्टिकाचिती (Cuboid) ही एक त्रिमितीय (3D) भूमितीय आकृती आहे, ज्यामध्ये सहा पृष्ठभाग असतात आणि प्रत्येक पृष्ठभाग आयताकृती असतो. इष्टिकाचितीला लांबी (length), रुंदी (width) आणि उंची (height) असते.

इष्टिकाचितीची वैशिष्ट्ये:

 * सहा पृष्ठभाग: इष्टिकाचितीला सहा आयताकृती पृष्ठभाग असतात.

 * आठ शिरोबिंदू: इष्टिकाचितीला आठ शिरोबिंदू असतात.

 * बारा कडा: इष्टिकाचितीला बारा कडा असतात.

 * समोरासमोरील पृष्ठभाग समान: इष्टिकाचितीचे समोरासमोरील पृष्ठभाग समान आकार आणि मापाचे असतात.

 * समोरासमोरील कडा समान: इष्टिकाचितीच्या समोरासमोरील कडा समान लांबीच्या असतात.

 * इष्टिकाचितीमध्ये सर्व कोन काटकोन असतात.

इष्टिकाचितीची सूत्रे:

 * घनफळ (Volume):

   * घनफळ = लांबी × रुंदी × उंची (V = l × w × h)

 * पृष्ठफळ (Surface Area):

   * पृष्ठफळ = २ (लांबी × रुंदी + रुंदी × उंची + उंची × लांबी) (SA = 2 (lw + wh + hl))

 * कर्ण (Diagonal):

   * कर्ण = √ (लांबी² + रुंदी² + उंची²) (d = √(l² + w² + h²))

इष्टिकाचितीचे उपयोग:

 * बांधकाम आणि वास्तुकला: इमारती, खोल्या, फर्निचर इत्यादी बांधकामात इष्टिकाचितीचा मोठ्या प्रमाणावर उपयोग होतो.

 * पॅकेजिंग: वस्तू पॅक करण्यासाठी वापरले जाणारे बॉक्स आणि कंटेनर सहसा इष्टिकाचितीच्या आकारात असतात.

 * संगणक ग्राफिक्स: त्रिमितीय संगणक ग्राफिक्समध्ये इष्टिकाचितीचा वापर वस्तू आणि जागा तयार करण्यासाठी केला जातो.

 * दैनंदिन जीवनात इष्टिकाचितीचा वापर: आपल्या सभोवतालच्या अनेक वस्तू इष्टिकाचितीच्या आकारात असतात. उदा. : पुस्तक, विट, टेबल इत्यादी.

इष्टिकाचिती ही एक मूलभूत भूमितीय आकृती आहे, जी आपल्या सभोवतालच्या जगात अनेक ठिकाणी दिसते.


No comments:

Post a Comment

SSC CGL 2025 भरती..

  SSS (स्टाफ सिलेक्शन कमिशन) कडून यावर्षी संयुक्त पदवीधर पातळी परीक्षा (SSC CGL 2025) साठी 14 हजार 582 जागांसाठी भरती जाहीर करण्यात आली आहे....