शब्दसमूहाबद्दल एक शब्द.
1.अंग राखून काम करणारा – अंगचोर
2.अकस्मात घडून आलेला बदल – क्रांती
3.अगदी पूर्वीपासून राहणारे मूळ रहिवासी – आदिवासी
4.अतिशय उंच असलेला – अत्युच्च
5.अतिशय नाजुक – तोळामासा
6.अनुभव नसलेला – अननुभवी
7.अनेक बाबींवर एकाच वेळी लक्ष ठेवणारा – अष्टावधानी
8.अनेकांमधून निवडलेले – निवडक
9.अन्न देणारा -अन्नदाता
10.अपत्य नसणारा – निपुत्रिक
11.अपेक्षा नसताना घडलेली गोष्ट – अनपेक्षित
12.अरण्याचा राजा – वनराज
13.अरण्याची शोभा – वनश्री
14.अस्वलाचा खेळ करणारा – दरवेशी
15.आईवडील नसलेला – पोरका
16.आकाशात गमन करणारा – खग
17.आकाशातील ताऱ्यांचा पट्टा – आकाशगंगा
18.आग विझवणारे यंत्र – अग्निशामक यंत्र
19.आधुनिक विचारांचा दृष्टिकोण असणारा – पुरोगामी
20.आपल्या लहरी प्रमाणे वागणारा – स्वच्छंदी
21.आपल्याबरोबर खेळात भाग घेणारा – खेळगडी
22.आवरता येणार नाही असे – अनावर
23.इच्छीलेली वस्तू देणारी गाय – कामधेनू
24.इतरांच्या आधारावर जगणारा – आश्रित
25.इनाम म्हणून वंशपरंपरागत मिळालेली जमीन – वतन
26.ईश्वर आहे असे मानणारा – आस्तिक
27.ईश्वर नाही असे मानणारा – नास्तिक
28.उंचावरुन कोसळणारा पाणलोट – धबधबा
29.उंचावरून पडणारा पाण्याचा प्रवाह – धबधबा
30.उदयाला येत असलेला – उदयोन्मुख
31.एक देश सोडून दुसऱ्या देशी जाणे – देशांतर
32.एकाच अवतारावर विश्वास ठेवणारे – एकेश्वरी
33.एकाच गोष्टीचा नाद करणारा – नादिष्ट
34.एकाला उद्देशून दुसऱ्याला बोलणे – अन्योक्ती
35.एखाद्या गोष्टीची उणीव असलेली स्थिति – अभाव
36.ऐकण्यास गोड लागणारे – कर्णमधुर
37.ऐकायला व बोलायला न येणारा – मूकबधिर
38.कथा लिहिणारा – कथाकार,कथालेखक
39.कथा सांगणारा – कथेकरी
40.कधीही जिंकला न जाणारा – अजिंक्य
41.कधीही नाश न पावणारा – अविनाशी
42.कधीही नाश न पावणारे – अविनाशी
43.कमी आयुष्य असलेला – अल्पायू,अल्पायुषी
44.कमी वेळ टिकणारा – अल्पजीवी,क्षणभंगुर
45.कर्तव्य पार पाडण्यात तत्पर असणारा – कर्तव्यदक्ष
46.कर्तव्याकडे पाठ फिरवणारा – कर्तव्यपराङमुख
47.कल्पना नसताना आलेले संकट – घाला
48.कविता करणारा / रचणारा – कवी
49.कविता करणारी – कवयित्री
50.कशाचीही भीती नसणारा – निर्भय
51.कष्ट करून जगणारा,श्रमांवर जगणारा – श्रमजीवी,कष्टकरी
52.कष्ट करून जगणारे – कष्टकरी
53.कसलीच इच्छा नसलेला – निरिच्छ
54.कसलीही अपेक्षा नसणारा – निरपेक्ष
55.कापड बांधून मशाल तयार केलेला दिवा – दिवटी
56.कार्य करण्यास सक्षम असलेला – कार्यक्षम
57.किल्ल्याच्या सभोवतालची भिंत – तट
58.कुंजात विहार करणारा – कुंजविहारी
59.कुस्ती खेळण्याची जागा – हौद,आखाडा
60.केलेले उपकार जाणणारा – कृतज्ञ
61.केलेले उपकार विसरणारा – कृतघ्न
62.केवळ धर्मभेद करणारा – धर्मांध
63.कैदी ठेवण्याची जागा – कारागृह,बंदिशाळा,तुरुंग
64.कोणाचाही आधार नाही असा – अनाथ
65.कोणाच्याही पक्षात सामील न होणारा – अपक्ष
66.खूप आयुष्य असलेला – दीर्घायू,दीर्घायुषी
67.खूप दानधर्म करणारा – दानशूर
68.खूप पाऊस पडणे – अतिवृष्टी
69.खूप मोठा विस्तार असलेले – ऐसपैस,विस्तीर्ण
70.गाईसाठी काढून ठेवलेला घास – गोग्रास
71.गाडीच्या चाकांनी पडलेली वाट – चाकोरी
72. गाणे गाणारा – गायक
73.गावच्या कामकाजाची जागा – चावडी
74.गावाचा कारभार – गावगाडा
75.गावाभोवतालचा तट – गावकूस
76.गुणांची कदर करणारा – गुणग्राहक
77.गोलाकार फिरणारा सोसाट्याचा वारा – वावटळ
78.ग्रंथात मागाहून घातलेला मजकूर – प्रक्षिप्त
79.घरदार नष्ट झाले आहे असा – निर्वासित
80.घरदार नसलेला -उपऱ्या
81.घरी पाहुणा म्हणून आलेला – अतिथि
82.घोडे बांधायची जागा – पागा,तबेला
83.चंद्रापासून येणारा प्रकाश – चांदणे
84.चंद्राप्रमाणे मुख असणारी – चंद्रमुखी
85.चरित्र लिहिणारा – चरित्रकार
86.चांदण्या रात्रीचा पंधरवडा – शुद्धपक्ष,शुक्लपक्ष
87.चार पाय असणारे – चतुष्पाद
88.चार रस्ते एकत्र येतात ती जागा – चव्हाट
89.चार रस्ते एकत्र येतात ती जागा – चौक,चवाठा
90.चार वेदांमध्ये पारंगत असणारा – चतुर्वेदी
91.चारही बाजूला पाणी असलेला भूप्रदेश – बेट
92.चिखलात उगवलेले कमळ – पंकज
93.चित्रे काढणारा – चित्रकार
94.चिरकाल जगणारा – चिरंजीवी
95.जगाचा नाश होण्याची वेळ – प्रलयकाळ
96.जमिनीचे दान – भूदान
97.जमिनीतून पाझरून निघणारा झरा – उपळी
98.जमिनीवर राहणारे प्राणी – भूचर
99.जमीन व पाणी अशा दोन्ही ठिकाणी राहणारे प्राणी – उभयचर
100.जमीनीखालचा गुप्त मार्ग – भुयार
101.जहाजांना दिशा दाखविणारा मनोऱ्यावरील दिवा – दिपस्तंभ
102.जादूचे खेळ करून दाखवणारा – जादूगार
103.जिचे डोळे कमलपुष्पाप्रमाणे सुंदर आहेत अशी – कमलाक्षी
104.जिवंत असेपर्यन्त -आजन्म
105.जिवाला जीव देणारा – जिवलग
106.जुन्या मातांना चिकटून राहणारा – पुराणमतवादी
107.जे साध्य करावयाचे आहे ते – ध्येय
108.ज्याचा तळ लागत नाही असा – अथांग
109.ज्याचा थांग लागत नाही असा – अथांग
110.ज्याचा विवाह झाला नाही असा – अविवाहित
111.ज्याचा विसर पडणार नाही असा – अविस्मरणीय
112.ज्याची किंमत होऊ शकत नाही असे – अनमोल
113.ज्याचे हात गुढघ्यापर्यन्त लांब आहेत असा – आजानुबाहू
114.ज्याच्या हातात चक्र आहे असा – चक्रपाणि,चक्रधर
115.ज्याच्यावर उपकार झाले आहेत असा – उपकृत
116.ज्याला आईवडील नाहीत असा – पोरका,अनाथ
117.ज्याला आकार नाही असा – निराकार
118.ज्याला कधीही म्हातारपण येत नाही असा – अजर
119.ज्याला कधीही वीट नाही असे – अवीट
120.ज्याला काशाचीच उपमा देता येणार नाही असे- अनुपम
121.ज्याला कोणीही शत्रू नाही असा – अजातशत्रू
122.ज्याला मरण नाही असा – अमर
123.ज्याला लाज नाही असा – निर्लज्ज
124.ज्याला सीमा नाही असे – असीम
125.ज्यास कोणीही जिंकू शकत नाही असा – अजिंक्य
126.ज्यास कोणीही शत्रू नाही असा – आजातशत्रू
127.ठराविक काळाच्या अंतराने प्रसिद्ध होणारे – नियतकालिक
128.ठरावीक काळानंतर प्रसिद्ध होणारे – नियतकालिक
129.डोंगर पोखरून तयार केलेला रस्ता – बोगदा
130.डोंगरकपारीत राहणारे लोक – गिरिजन
131.डोक्यावर ओझे वाहून नेणारा – माथाडी
132.ढगांनी भरलेले – ढगाळलेले,अभ्राच्छादित
133.तांब्याच्या पत्र्यावर कोरलेला लेख – ताम्रपट
134.तीन रस्ते एकत्र मिळतात ते ठिकाण – तिठा
135.तुलना करता येणार नाही असे – अतुलनीय
136.तोंडावर स्तुती करण्याचा गुण – तोंडपुजेपणा
137.त्वरित कृती करणारा – जहाल
138.थोडक्यात समाधान मानणारा – अल्पसंतुष्ट
139.थोड्यावर संतुष्ट असणारा – अल्पसंतुष्ट
140.थोरांनी लहानांच्या प्रति व्यक्त केलेली सदिच्छा – आशीर्वाद
141.दगडावर कोरलेले लेख – शिलालेख
142.दगडावर मूर्ती घडवणारा – शिल्पकार
143.दर आठवड्याने प्रसिद्ध होणारे – साप्ताहिक
144.दर तीन महिन्यांनी प्रसिद्ध होणारे – त्रैमासिक
145.दर पंधरवाड्याने प्रसिद्ध होणारे – पाक्षिक
146.दर महिन्याला प्रसिद्ध होणारे – मासिक
147.दर वर्षाला,वर्षातून एकदा प्रसिद्ध होणारे – वार्षिक
148.दर सहा महिन्यांनी प्रसिद्ध होणारे – षण्मासिक
149.दररोज ठरलेला कार्यक्रम – दिनक्रम
150.दररोज प्रसिद्ध होणारे – दैनिक
151.दारावरील पहारेकरी – द्वारपाल,दारवान
152.दुष्काळात सापडलेले लोक – दुष्काळग्रस्त
153.दुसऱ्याचे दु:ख पाहून कळवळणारा
154.दुसऱ्याच्या मनातील जाणणारा – मनकवडा
155.दुसऱ्याला काहीही सहजगत्या देणारा – उदार,दिलदार
156.दुसऱ्यावर अवलंबून असलेला – परावलंबी
157.दुसऱ्यावर अवलंबून नसलेला – स्वावलंबी
158.दुसऱ्यावर उपकार करणारा – परोपकारी
159.देव आहे असे मानणारा – आस्तिक
160.देवलोकातील सुंदर स्त्रिया – अप्सरा
161.देवापुढे सतत जळणारा दिवा -नंदादीप
162.देशाची सेवा करणारा – देशसेवक
163.दोन थड्या भरून वाहणारी नदी – दुथडी
164.दोन नद्या एकत्र मिळतात ते ठिकाण – संगम
165.दोन नद्यांमधील जागा – दुआब
166.धान्य साठवण्याची जागा – कोठार
167.न कळण्यासारखे – अनाकलनीय
168.न टाळता येणारे – अपरिहार्य
169.नऊ दिवस टिकणारा ताप – नवज्वर
170.नदीची सुरुवात होते ती जागा – उगम
171.नदीतील खोलगट भागातील खोल पाणी – डोह
172.नवऱ्या मुलाचा बाप – वरबाप
173.नवीन मतांचा पुरस्कार करणारा - नवमतवादी
174.नसलेली गोष्ट आहे असे वाटणे – आभास
175.नाटक लिहिणारा – नाटककार
176.नाटकाच्या प्रारंभीचे स्तवन गीत – नांदी
177.नाटकात किंवा चित्रपटात काम करणारा – नट,अभिनेता
178.नाणी तयार करण्याचा कारखाना – टंकसाळ
179.नावाचा एकसारखा उच्चार – घोष
180.निरर्थक गोष्टी किंवा गप्पा – भाकडकथा
181.निराश्रितांचा सांभाळ करणारी संस्था – अनाथाश्रम
182.नेत्याचे अनुकरण करणारे – अनुयायी
183.नेहमी खोडी काढणारा – खट्टयाळ
184.नेहमी घरात बसून राहणारा – घरकोंबडा
185.पडक्या घराची मोकळी जागा – बखळ
186.पडदा दूर करणे – अनावरण
187.पतीचा भाऊ – दीर
188.पहाटेपूर्वीची वेळ – उष:काल
189.पाऊस मुळीच न पडणे -अवर्षण , अनावृष्टी
190.पाच वडांचा समूदाय असलेली जागा – पंचवटी
191.पाण्याखालून चालणारी बोट – पाणबुडी
192.पाण्यात राहणारे प्राणी – जलचर
193.पायात जोडे न घातलेला – अनवाणी
194.पायात पादत्राणे न घालता – अनवाणी
195.पायापासून डोक्यापर्यंत – आपादमस्तक
196.पायी जाणारा – पादचारी
197.पाहण्यायोग्य अनेक वस्तू मांडलेली जागा – प्रदर्शन
198.पाहण्यासाठी आलेले लोक – प्रेक्षक
199.पिकांच्या दोन ओळींतील अंतर – पाथगी
200.पिण्यास योग्य असलेला द्रवपदार्थ – पेय
201.पुरामुळे ज्याचे नुकसान झाले असे लोक – पूरग्रस्त
202.पूर्वी कधीही घडले नाही असे – अभूतपूर्व
203.पूर्वी कधीही न ऐकलेले – अश्रुतपूर्व
204.पूर्वी कधीही न घडलेले – अभूतपूर्व
205.पूर्वी जन्मलेला – पूर्वज
206.प्रेरणा देणारा – प्रेरक
207.फुकट भोजन मिळण्याचे ठिकाण – सदावर्त,अन्नछत्र
208.बसगाड्या थांबण्याची जागा – बस-स्थानक
209.बातमी आणून देणारा/देणारी – वार्ताहर
210.बातमी सांगणारा/सांगणारी – वृत्तनिवेदक /वृत्तनिवेदिका
211.बालकांपासून वृद्धांपर्यन्त सर्वजण – आबालवृद्ध
212.बिनचूक वजनाचा काटा – धारवाडी काटा
213.भांडण उकरून काढणारा – भांडकुदळ
214.भाकरी करण्याची लाकडी परात – काठवत
215.भाषण ऐकणारे – श्रोते
216. भाषण करणारा – वक्ता
217. मडकी बनवणारा -कुंभार
218. मन/चित्त आकर्षित करणारा – मनोहर,चित्ताकर्षक,मनोवेधक चित्तवेधक
219.मनाला आल्हाद देणारा – आल्हाददायक
220.मरण येईपर्यंत – आमरण
221.मशाल धरणारा नोकर – मशालजी
222.माकडाचा खेळ करून दाखवणारा – मदारी
223.मानवाच्या पापपुण्याचा हिशोब ठेवणारा यमाचा सेवक – चित्रगुप्त
224.मालाचा साठा करून ठेवण्याची जागा – गुदाम,कोठार,वखार
225.मासे पकडणारा – कोळी
226.मुद्द्याला धरून असलेले – मुद्देसूद
227. मूर्ती बनवणारा – मूर्तिकार
228. मूर्तीची तोडफोड करणारा – मूर्तिभंजक
229.मूर्तीची पूजा करणारा – मूर्तिपूजक
230.मृत्यूवर विजय मिळवणारा – मृत्युंजय
231.मोजता येणार नाही असे – अगणित,असंख्य
232.मोठ्याने केलेले पाठांतर – घोकंपट्टी
233.मोफत जेवण मिळण्याचे ठिकाण – अन्नछत्र
234.म्हातारपणी बुद्धीला झालेला विकार – म्हातारचळ
235.यज्ञ करण्याची ठराविक जागा – यज्ञसूकर
236.योजना आखणारा – योजक
237. रक्षण करणारा – रक्षक
238.रणांगणावर आलेले मरण – वीरमरण
239.राजाची स्तुती करणारा – भाट
240.राज्यातील लोक – प्रजाजन,रयत,प्रजा
241. रात्री फिरणारा – निशाचर
242. रात्रीचा पहारेकरी – जागल्या
243.रिकामा हिंडणारा – टवाळखोर
244.रोग्याची शुश्रूषा करणारी – परिचारिका
245.लग्न झालेल्या मुलीच्या आई वडिलांचे घर – माहेर
246.लग्नात द्यावयाची भेट – आहेर
247.लग्नासाठी जमलेले लोक – वऱ्हाडी
248.लढण्याची विद्या – युद्धकला
249.लहान मुलाला झोपण्यासाठी गायिलेले गाणे – अंगाईगीत
250.लाखो रुपयाचा धनी – लक्षाधीश
251.लिहिता – वाचता येणारा – साक्षर
252.लिहिता वाचता न येणारा – निरक्षर
253.लोकांचा आवडता – लोकप्रिय
254.लोकांचे नेतृत्व करणारा – लोकनायक
255.लोकांचे पुढारीपण करणारा – पुढारी
256.लोकांच्या मदतीने चाललेले राज्य – प्रजासत्ताक
257.लोकांनी मान्यता दिलेला – लोकमान्य
258.वनात राहणारे प्राणी – वनचर
259.वर्णन करता येणार नाही असे – अवर्णनीय
260.वाडवडिलांकडून मिळालेली – वाडीलोपार्जित
261.वारस नसलेला – बेवरसी
262.विनामूल्य पाणी मिळण्याचे ठिकाण – पाणपोई
263.विमान चालवणारा – वैमानिक
264.विविध बाबींत प्रवीण असलेला – अष्टपैलू
265.विषयाला सोडून बोलणे – अप्रस्तुत
266.व्याख्यान देणारा – व्याख्याता
267.शत्रूकडील बातमी काढणारा – हेर
268.शत्रूला सामील झालेला – फितूर
269.शापापासून सुटका – उ:शाप
270.शिकारीसाठी उंच बांधलेला माळा – मचाण
271.शिल्लक राहिलेले – उर्वरित
272.शेती करतो तो – शेतकरी
273.शोध लावणारा – संशोधक
274.श्रम न करता खाणारा -ऐतोबा
275.श्रेष्ठ ऋषि – महर्षी
276.संकट दूर करणारा – विघ्नहर्ता
277.संपूर्ण शरीरभर किंवा पायापासून डोक्यापर्यंत – आपादमस्तक
278.सतत उद्योगशील असणारा – उद्यमशील
279.सतत एकटे राहण्याची आवड असलेला – एकलकोंडा
280.सतत काम करणारा – दिर्घोद्योगी
281.सतत कोसळणारा पाऊस – झड
282.सतत निंदानालस्ती करणारा – निंदक
283.सतत पैसा खर्च करणारा – उधळ्या
284.समाजाची सेवा करणारा – समाजसेवक
285.सर्व इच्छा पूर्ण करणारा वृक्ष – कल्पवृक्ष
286.सर्व इच्छा पूर्ण करणारी गाय – कामधेनू
287.सर्व दिशांना पांगलेले – दिगंतर
288.सर्वात शेवटी जन्मलेला -अनुज
289.साक्षात्कार झालेला – द्रष्टा
290.सापांचा खेळ करणारा – गारुडी
291.सिनेमाच्या कथा लिहिणारा – पटकथा लेखक
292.सुखाच्या मागे लागलेला – सुखलोलुप
293.सूचना न देता येणारा – अतिथि
294.सूर्याचे उत्तरेकडे सरकणे – उत्तरायण
295.सैन्याची चक्राकार केलेली रचना – चक्रव्यूह
296.स्तुती गाणारा – भाट
297.स्वच्छ,गार पाणी ठेवण्याची जागा – आबदारखना
298.स्वतः श्रम न करता खाणारा – ऐतखाऊ
299.स्वतः संपादन केलेली – स्वार्जित,स्वसंपादित
300.स्वतःच लिहिलेले स्वतःचे चरित्र – आत्मवृत
301.स्वतःची बुद्धी न वापरता सांगितले तेवढेच काम करणारा – सांगकाम्या
302.स्वतःच्या फायद्याचे पाहणारा – अप्पलपोटा
303.स्वतःच्याच फायद्याचा विचार करणारा – स्वार्थी
304.स्वतःबद्दल अभिमान असलेला – स्वाभिमानी
305.स्वतःबद्दल अभिमान नसलेला – स्वाभिमानशून्य
306.स्वदेशाचा अभिमान असणारा – स्वदेशाभिमानी
307.स्वर्गातील इंद्राची बाग – नंदनवन
308.हत्तीला काबूत ठेवणारा – माहूत
309.हत्तीला वश करण्याचे साधन – अंकुश
310.हरिणासारखे डोळे असणारी – मृगाक्षी,हरिणाक्षी,मृगनयना
311.हळूहळू घडून येणारा बदल – उत्क्रांती
312.हिंडून करायचा पहारा – गस्त
313.हिमालयापासून कन्याकुमारीपर्यंत – आसेतुहिमाचल
314.होडी चालवणारा – नावाडी,नाखवा,नाविक
Post a Comment