होमी जहांगीर भाभा हे एक भारतीय अणुभौतिकशास्त्रज्ञ होते, ज्यांना "भारतीय अणुकार्यक्रमाचे जनक" मानले जाते. त्यांनी भारताच्या अणुऊर्जा कार्यक्रमाच्या स्थापनेत महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.
जीवन आणि सुरुवातीचे करिअर:
* होमी भाभा यांचा जन्म 30 ऑक्टोबर 1909 रोजी मुंबईतील एका समृद्ध पारशी कुटुंबात झाला.
* त्यांनी केंब्रिज विद्यापीठात भौतिकशास्त्राचा अभ्यास केला आणि 1930 च्या दशकात अणुभौतिकशास्त्राच्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.
* 1939 मध्ये, दुसऱ्या महायुद्धादरम्यान, भाभा भारतात परतले आणि भारतीय विज्ञान संस्था, बंगळूरूमध्ये रुजू झाले.
अणुऊर्जा कार्यक्रम:
* 1945 मध्ये, भाभा यांनी टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्च (TIFR) ची स्थापना केली, जी भारतातील अणुभौतिकशास्त्राच्या संशोधनाचे प्रमुख केंद्र बनले.
* त्यांनी भारत सरकारला अणुऊर्जेच्या शांततापूर्ण वापरासाठी कार्यक्रम सुरू करण्यासाठी राजी केले.
* 1948 मध्ये, अणुऊर्जा आयोगाची स्थापना झाली, ज्याचे पहिले अध्यक्ष भाभा बनले.
* भाभा यांनी भारताच्या पहिल्या अणुभट्टी, अप्सराच्या स्थापनेत महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली, जी 1956 मध्ये सुरू झाली.
इतर योगदान:
* भाभा यांनी वैश्विक किरणे आणि कण भौतिकशास्त्र या क्षेत्रातही महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.
* ते एक कुशल प्रशासक आणि दूरदर्शी नेते होते, ज्यांनी भारतातील वैज्ञानिक संशोधन आणि विकासाला प्रोत्साहन दिले.
वारसा:
* होमी भाभा यांना भारताच्या अणुऊर्जा कार्यक्रमाचे जनक मानले जाते.
* त्यांच्या प्रयत्नांमुळे भारत अणुऊर्जेच्या क्षेत्रात एक अग्रणी देश बनला.
* भाभा यांच्या स्मरणार्थ, भाभा अणु संशोधन केंद्र (BARC) ची स्थापना करण्यात आली, जे भारताचे प्रमुख अणु संशोधन केंद्र आहे.
निधन:
* 24 जानेवारी 1966 रोजी, होमी भाभा यांचे एका विमान अपघातात निधन झाले.
No comments:
Post a Comment