डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर विशेष राज्यस्तरीय प्रश्नमंजुषा

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर — विशेष प्रश्नमंजुषा (20 प्रश्न)

1) डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांचा जन्म तारीख कोणती आहे?

A) 14 एप्रिल 1891 B) 26 जानेवारी 1900 C) 15 ऑगस्ट 1895 D) 2 ऑक्टोबर 1889

2) डॉ. आंबेडकरांचा जन्मस्थळ कोणते आहे?

A) मुव्ह (Mhow) B) पूना (Pune) C) मुंबई (Mumbai) D) नागपूर (Nagpur)

3) डॉ. आंबेडकर हे भारतीय संविधानाच्या कोणत्या भूमिकेमुळे प्रसिद्ध आहेत?

A) भारताचे पहिले पंतप्रधान B) संविधान मसुदा समितीचे अध्यक्ष / संविधानाचे शिल्पकार C) भारताचे पहिले राष्ट्रपती D) संविधानाचे विरोधक

4) डॉ. आंबेडकर यांनी कोणत्या समाजविचारासाठी विशेष काम केले?

A) कृषी सुधारणा B) दलित आणि अल्पसंख्याक हक्कांसाठी समाजसुधार C) आर्थिक धोरणे D) शिक्षण निती रद्द करणे

5) डॉ. आंबेडकर यांनी कोणत्या मुख्य परंपरागत पद्धतीचा परित्याग करून मोठे परिवर्तन केले?

A) राजकारण सोडा B) बुद्धधर्म स्वीकारून बौद्ध धर्माला स्वीकृती C) इस्लाम स्वीकारले D) ख्रिश्चन धर्म स्वीकारला

6) डॉ. आंबेडकर यांनी भारतातील कोणते पद धारण केले होते (स्वातंत्र्यानंतर)?

A) वित्त मंत्री B) कायदा मंत्री (Law Minister) C) संरक्षण मंत्री D) परराष्ट्र मंत्री

7) डॉ. आंबेडकरांनी शिक्षणासाठी कोणत्या विदेशी विद्यापीठातून उच्च पदवी घेतली?

A) हार्वर्ड B) कोलंबिया विद्यापीठ (Columbia University) C) ऑक्सफर्ड D) कॅलिफोर्निया

8) 'मूकनायक' किंवा सामाजिक आरक्षणासाठी आंबेडकरांनी कोणती चळवळ किंवा उपक्रम सुरु केले?

A) स्वदेशी चळवळ B) दलितांच्या राजकीय व सामाजिक अधिकारांसाठी संघटना (उदा. Independent Labour Party / SCF सारखी चळवळ) C) औद्योगिक चळवळ D) कृषी चळवळ

9) आंबेडकरांनी कोणता प्रसिद्ध लेख/ग्रंथ लिहिला ज्यात त्यांनी अस्पृश्यतेवर तोडगा दिला?

A) द क्रॉनिकल ऑफ इंडिया B) कास्ट आणि कास्ट सम्बन्धी लेख/लेखन (उदा. 'अस्पृश्यता आणि सामाजिक धोरण' प्रकारे विषयांवर लेख) C) गीता D) महाभारत

10) डॉ. आंबेडकरांनी कोणत्या प्रसिद्ध सार्वजनिक चळवळीत महत्त्वाची भूमिका बजावली ज्यात सार्वजनिक टँक/पाणी वापराचे हक्क मिळवण्याचा प्रयत्न होता?

A) दमन चळवळ B) महाड सत्याग्रह C) चंपारण सत्याग्रह D) सविनय कायदा विरोधी चळवळ

11) डॉ. आंबेडकरांचे महत्त्वाचे कार्य पक्ष किंवा संघटना कोणती स्थापन केली?

A) स्वराज्य दल B) इंडिपेंडेंट लेबर पार्टी आणि नंतर Scheduled Castes Federation C) काँग्रेस D) शिवसेना

12) डॉ. आंबेडकर यांनी भारताच्या संविधानाच्या कांस्टिट्यूशन ड्राफ्टिंग कमिटीचे कोणते स्थान धारण केले?

A) सदस्य B) अध्यक्ष (Chairman of Drafting Committee) C) सचिव D) विरोधक

13) डॉ. आंबेडकर यांना कोणत्या राष्ट्रीय मान्यतेचा गौरव देण्यात आला आहे (त्यांचा स्मरणार्थ राष्ट्रीय-दिवस म्हणून साजरा)?

A) आंबेडकर जयंती (14 एप्रिल) B) संविधान दिन (26 जानेवारी) C) होळी D) गणेश चतुर्थी

14) डॉ. आंबेडकरांचे मृत्यू दिन कोणता आहे?

A) 6 डिसेंबर 1956 B) 26 जानेवारी 1950 C) 15 ऑगस्ट 1947 D) 14 एप्रिल 1956

15) डॉ. आंबेडकर यांनी कोणत्या प्रसिद्ध स्थळी बौद्ध धम्माचरणाचा स्वीकार केला (मजाहिर बदल) आणि मोठ्या प्रमाणात लोकांनी रूपांतर केले?

A) नाशिक B) नागपूर (डेक्शा / दीक्षा) C) मुंबई D) दिल्ली

16) डॉ. आंबेडकरांनी भारतातील कोणत्या घटनेवर लेखन केले ज्यात आर्थिक व सामाजिक सुधारणा यांचा समावेश आहे?

A) भारतीय कृषी सुधारणा रिपोर्ट B) अनेक अर्थशास्त्रीय व सामाजिक निबंध आणि पुस्तकं (उदा. 'The Annihilation of Caste' इत्यादी) C) महाभारत D) काव्य संग्रह

17) डॉ. आंबेडकरांनी शिक्षण-प्राप्तीसंदर्भात काय महत्त्वाचे केले?

A) स्वतः शिक्षण घेऊन आदर्श निर्माण केला आणि अनुसूचित जातीच्या लोकांसाठी शिक्षणप्रसाराचा आग्रह धरला B) शिक्षणाला विरोध केला C) फक्त व्यवसायावर भर दिला D) परदेशात शिक्षण निषिद्ध केले

18) डॉ. आंबेडकरांना कोणत्या क्षेत्रात उच्च पदवी (Doctorate) मिळाली होती?

A) अर्थशास्त्र / सामाजिक शास्त्र B) वैद्यक C) अभियांत्रिकी D) क्रीडा शास्त्र

19) डॉ. आंबेडकरांनी निर्णय घेतला की समताधार्मिक व समता निती मिळावी; हा विचार संविधानात कोणत्या नुसार समाविष्ट केला गेला?

A) धार्मिक स्वतंत्रता धारा B) समानता आणि अधिकार (Fundamental Rights आणि Directive Principles) व्यवस्थेत समावेश C) फक्त आर्थिक सुधारणा मध्ये D) कोणत्याही ठिकाणी नाही

20) डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या जीवनाचा मूळ संदेश काय समजला जातो?

A) अधिकार, समानता आणि शिक्षणाद्वारे मनुष्य मुक्त होऊ शकतो B) धर्माचा विरोध करणे C) फक्त संपत्ती मिळवणे D) युद्धे करणे