आयत (Rectangle) ही एक भूमितीय आकृती आहे, ज्यात चार बाजू आणि चार कोन असतात. आयताचे चारही कोन काटकोन (९० अंश) असतात आणि समोरासमोरील बाजू समान लांबीच्या असतात.
आयताची वैशिष्ट्ये:
* चार बाजू: आयताला चार बाजू असतात.
* चार कोन: आयताचे चारही कोन काटकोन (९० अंश) असतात.
* समोरासमोरील बाजू समान: आयताच्या समोरासमोरील बाजू समान लांबीच्या असतात.
* समांतर बाजू: आयताच्या समोरासमोरील बाजू समांतर असतात.
* कर्ण: आयताचे कर्ण एकमेकांना दुभागतात.
आयताची सूत्रे:
* क्षेत्रफळ (Area): आयताचे क्षेत्रफळ लांबी आणि रुंदीच्या गुणाकाराने मिळते. (क्षेत्रफळ = लांबी × रुंदी)
* परिमिती (Perimeter): आयताची परिमिती चार बाजूंच्या बेरजेने मिळते. (परिमिती = २ × (लांबी + रुंदी))
* कर्ण (Diagonal): आयताचा कर्ण पायथागोरसच्या सिद्धांताने काढता येतो. (कर्ण² = लांबी² + रुंदी²)
आयताचे उपयोग:
* बांधकाम आणि वास्तुकला: इमारती, खोल्या, दरवाजे, खिडक्या इत्यादी बांधकामात आयताचा मोठ्या प्रमाणावर उपयोग होतो.
* फर्निचर: टेबल, खुर्च्या, कपाट इत्यादी फर्निचर बनवण्यासाठी आयताकार आकाराचा वापर होतो.
* संगणक ग्राफिक्स: संगणकाच्या स्क्रीन आणि प्रतिमा आयताकार असतात.
* दैनंदिन जीवनात आयताचा वापर: पुस्तके, कागद, टीव्ही, मोबाईल फोन इत्यादी अनेक वस्तू आयताकार असतात.
आयताच्या आकारामुळे वस्तूंची रचना करणे आणि त्यांचा वापर करणे सोपे होते.
No comments:
Post a Comment